Covid-19 Koronavirüse Yakalanan Sağlık Çalışanlarının Hukuki Hakları
Ankara’ da Avukatlık faaliyeti gösteren büromuza yapılan başvurulardan güncel ve en yoğun konulardan birisi de salgın hastalık halinde Korona Virüsüne Yakalanan Sağlık Çalışanlarının Hukuki haklarının ne olduğu konusundadır.
Pandemi, Pandemiler veya pandemik hastalıklar, bir kıta, hatta tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara (epidemilere) verilen genel isimlendirmedir.
Bu anlatımla, Covid-19 Koronavirüs yayılımı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de etkili olan bu virüs nedeni ile yaşamın olağan akışı durmuş, binlerce yurttaş enfekte olmuş yüzlercesi vefat etmiştir. Salgının etkisini kaybetmesi ve virüsün mutasyona uğraması sonrasında tehlikenin azalacğı beklenmektedir.
Tüm bu süreç yaşanırken elbette en büyük risk, enfekte olan veya bu riski taşıyan sağlık çalışanlarının çalışma koşullarında oluşmaktadır.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tanımına göre, iş kazası, Önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına alınmamış olan, etrafa zarar verecek nitelikteki olaylardır. Meslek hatalığı ise, belirli bir meslek ya da sanayi kolunda çalışanlarda çalışılan ortamdan, işin niteliğinden ya da çalışma koşullarından dolayı, bedensel ya da ruhsal bütünlüğün bozulmasıyla ortaya çıkan hastalıkların ortak ismi olarak tanımlanmıştır.
Bu durumda Sağlık çalışanlarının görevlerini ifası sırasında viral enfeksiyona yakalanması hali, güncel sorun olan Korona Virüsüne yakalanması halinin de iş kazasından ziyade meslek hastalığı olarak tanımlanması daha doğru olacaktır.
Korona virüsü nedeni ile meslek hastalığına yakalanan sağlık çalışanlarının hukuki hakları konusunda ise temel olarak iş aktinin feshi ve maddi ve manevi tazminat istenmesi ile iş aktine devam etmek kaydı ile maddi ve manevi tazminat istenmesi olarak özetlenebilir. Tazminat miktarının belirlenmesi konusunda ise elbette, işveren/idarenin kusuru ile zararın kalıcı olup olmadığı ve varsa iş göremezlik oranı etkili olmaktadır. Manevi tazminat miktarı konusunda da takdir mahkemeye ait olmakla birlikte davacının maruz kaldığı tehlikenin ağırlığı ve yaşadığı acı ve eza (üzüntü) nün ağırlığı manevi tazminat miktarını etkilemektedir.
Davanın görüleceği mahkeme yani yargı yolu konusunda ise, statü mesleği olan devlet hastanesi, Üniversite Hastanesi, Sağlık Bakanlığı çalışanları konusunda görevli mahkeme İdare Mahkemesi, özel sağlık kuruluşu personeli ise doğrudan iş kanununa tabi olduğundan bu çalışanlar yönünden görevli mahkeme iş mahkemesi olacaktır.
Neticeten Korona, Covid-19 salgını nedeni ile sağlık çalışanlarının viral enfeksiyona uğraması halinde iş aktini feshederek tazminat veya akit devam ederken tazminat taleplerini ileri sürme hakları var olup görevli mahkeme idare mahkemesi ve iş mahkemeleridir.
